EUROPE DIRECT Szczecin - Subsydia zagraniczne: Komisja z zadowoleniem przyjmuje porozumienie polityczne dotyczące rozporządzenia w sprawie zakłócających rynek subsydiów zagranicznych

Rozporządzenie w sprawie subsydiów zagranicznych, obejmujące swoim zakresem koncentracje, postępowania o udzielenie zamówienia publicznego i wszelkie inne sytuacje rynkowe, zlikwiduje lukę regulacyjną na jednolitym rynku. Dotychczas z powodu braku odpowiednich przepisów subsydia przyznawane przez rządy państw spoza UE były w dużej mierze poza kontrolą, natomiast wsparcie udzielane przez państwa członkowskie podlegało ścisłej kontroli. Rozporządzenie w sprawie subsydiów zagranicznych stanowi uzupełnienie wysiłków UE na poziomie międzynarodowym na rzecz modernizacji zasad udzielania subsydiów w ramach Światowej Organizacji Handlu.

Na podstawie rozporządzenia w sprawie subsydiów zagranicznych Komisja będzie mogła badać wkłady finansowe, które są przyznawane przez organy publiczne państw spoza UE i przynoszą korzyści przedsiębiorstwom prowadzącym działalność gospodarczą w UE, co pozwoli eliminować zakłócający wpływ tych wkładów. W tym celu Komisja będzie miała do dyspozycji trzy nowe narzędzia: dwa narzędzia oparte na zgłoszeniach i ogólne narzędzie badania rynku.

Dokładniej rzecz ujmując, rozporządzenie nakłada na przedsiębiorstwa obowiązek zgłaszania:

• koncentracji, w przypadku gdy spółka przejmowana, jedna z łączących się stron lub wspólne przedsiębiorstwo generuje w UE obrót o wartości co najmniej 500 mln euro, a transakcja obejmuje zagraniczny wkład finansowy w wysokości co najmniej 50 mln euro;
• przetargów w ramach udzielania zamówień publicznych, jeżeli szacunkowa wartość zamówienia wynosi co najmniej 250 mln euro, a oferta obejmuje zagraniczny wkład finansowy w wysokości co najmniej 4 mln euro na państwo trzecie.

Z przeprowadzeniem takiej koncentracji i udzieleniem zamówienia oferentowi objętemu dochodzeniem należy się wstrzymać do czasu zatwierdzenia koncentracji lub oferty przez Komisję. Na przedsiębiorstwa naruszające ten obowiązek Komisja może nałożyć grzywny w wysokości do 10 % ich łącznego obrotu. Ponadto Komisja może zakazać subsydiowanej koncentracji lub udzielenia zamówienia publicznego subsydiowanemu oferentowi.

Jednocześnie rozporządzenie w sprawie subsydiów zagranicznych upoważnia Komisję do badania, z własnej inicjatywy, wszystkich innych sytuacji rynkowych oraz do wzywania do zgłaszania doraźnie mniejszych koncentracji i postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, jeżeli Komisja podejrzewa, że mogło dojść do udzielenia subsydium zagranicznego o zakłócających skutkach.

Rozporządzenie w sprawie subsydiów zagranicznych przyznaje Komisji szerokie uprawnienia do gromadzenia informacji niezbędnych do prowadzenia dochodzeń, w tym do: (i) wysyłania wniosków o udzielenie informacji do przedsiębiorstw, (ii) przeprowadzania misji informacyjnych i inspekcji oraz (iii) inicjowania badań rynku w odniesieniu do konkretnych sektorów lub rodzajów subsydiów. Komisja może również opierać się na informacjach rynkowych przedłożonych przez państwa członkowskie, przez dowolną osobę fizyczną lub prawną lub związek przedsiębiorstw.

Jeżeli Komisja stwierdzi, że subsydium zagraniczne istnieje i że zakłóca funkcjonowanie jednolitego rynku, może, w uzasadnionych przypadkach, przeprowadzić test bilansujący w celu uwzględnienia pozytywnych skutków subsydium. Jeżeli negatywne skutki wynikające z zakłóceń na jednolitym rynku przeważają nad skutkami pozytywnymi, Komisja może nałożyć na przedsiębiorstwa środki kompensacyjne o charakterze strukturalnym lub niestrukturalnym w celu zaradzenia zakłóceniu lub przyjąć je jako zobowiązania (np. zbycie niektórych aktywów lub zakaz określonego zachowania rynkowego).

Wypowiedzi członków kolegium komisarzy

Wiceprzewodnicząca wykonawcza Margrethe Vestager, odpowiedzialna za politykę konkurencji, powiedziała: Nasze zaangażowanie w ochronę równych warunków działania w Europie wyrażone jest w tempie, w jakim osiągnięto to porozumienie. Nowe rozporządzenie zapewni uczciwe warunki wszystkim uczestnikom rynku. Jednolity rynek pozostaje przy tym otwarty na niezakłócony handel i inwestycje. Zachęcamy przedsiębiorstwa do prowadzenia działalności w UE, gdzie wszystkich uczestników rynku traktujemy jednakowo, zapewniając im uczciwe warunki działania.

Wiceprzewodniczący wykonawczy Valdis Dombrovskis, odpowiedzialny za gospodarkę służącą ludziom oraz za handel, powiedział: Jednolity rynek jest otwarty dla wszystkich, którzy prowadzą działalność w uczciwy sposób, niezależnie od tego, czy są to przedsiębiorstwa unijne, czy nie. To nowe narzędzie zagwarantuje, że na jednolitym rynku unijnym nie będzie miejsca dla subsydiów zagranicznych, które zakłócają konkurencję. Stanowi ono uzupełnienie naszych wysiłków na rzecz wspierania konkurencji w handlu międzynarodowym, która zwiększa nasz potencjał wzrostu i innowacji.

Komisarz ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton powiedział: Osiągnęliśmy kamień milowy w zapewnieniu prawdziwie równych warunków działania. Wartość unijnego rynku zamówień publicznych to około 14 proc. naszego PKB. Nie do przyjęcia jest to, że występują na nim zakłócenia spowodowane przez subsydia zagraniczne, szkodzące konkurencyjnym przedsiębiorstwom, które stosują się do przepisów. To innowacyjne narzędzie wypełnia tę lukę prawną, a także daje nam nowe środki promowania równego traktowania i uczciwej konkurencji na jednolitym rynku.

Dalsze działania

Rozporządzenie wejdzie w życie po jego formalnym przyjęciu przez Radę i Parlament oraz opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Rozporządzenie będzie bezpośrednio stosowane w całej UE po upływie 6 miesięcy od jego wejścia w życie.

Obowiązek dokonywania zgłoszeń zacznie obowiązywać po upływie 9 miesięcy od wejścia w życie rozporządzenia.

Kontekst

W swoich konkluzjach z 21 i 22 marca 2019 r. Rada Europejska zwróciła się do Komisji o określenie nowych narzędzi służących przeciwdziałaniu zakłócającemu wpływowi subsydiów zagranicznych na jednolity rynek.

W sprawozdaniu w sprawie polityki konkurencji z lutego 2020 r. Parlament Europejski wezwał, aby Komisja „przeanalizowała możliwość dodania do prawa konkurencji UE filaru dającego Komisji odpowiednie narzędzia dochodzeniowe w przypadku przedsiębiorstw, które uznane zostaną za uczestniczące w działaniach »zakłócających«, gdyż otrzymują dotacje rządowe".

Aby zbadać tę kwestię, rozpocząć debatę publiczną i zaproponować możliwe rozwiązania, 17 czerwca 2020 r. Komisja przyjęła białą księgę w sprawie wyrównywania szans w związku z subsydiami zagranicznymi.

5 maja 2021 r. Komisja przyjęła wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie subsydiów zagranicznych zakłócających rynek wewnętrzny.

Komunikat prasowy

z 30 czerwca 2022